Altın neden değerli? Hiç düşündünüz mü? Bu konuda altın ile ilgili bilgiler sunup altının neden bu kadar değerli olduğundan bahsedeceğiz.
Günümüzde dünya genelinde kabul edilen ve değerli görülen altın, ülkemizde de pek çok yatırımcıya sahip. Gram altın, çeyrek altın, yarım altın ve cumhuriyet altını gibi farklı şekillerde satılan altın 18 ayar ve 22 ayar gibi şekilleriyle de farklı fiyatlarda yer alabiliyor. Altının fiyatının neye göre değiştiği ve nasıl bu kadar değerli olduğu da kullanıcıların merak ettiği bir konu olmakta.
Altın, Au sembolü ile gösterilen ve atom numarası 79 olan saf ve parlak bir element. Sarı rengi ile ön plana çıkan bu element, yumuşaklığı ile de biliniyor. Altının tercih edilmesinin sebebi asitlere karşı dayanıklı olması, doğada serbest halde bulunabilmesi ve hızlı bir şekilde işlenebilmesi olmakta. Günümüzde olduğu gibi eski çağlarda da altının önemi büyük. Eski insanlar altın kullanarak yaşamını sürdürüyordu. Günlük hayatımızda para niyetine kullanmasak da geçmişte altını para olarak kullanan pek çok medeniyet bulunuyor. Lidyalıların parayı bulmasıyla birlikte farklı para birimleri ortaya çıkmaya başladı.
“Altın neden değerli?” sorusuna bir cevap vermeden önce altın ile ilgili bilinmesi gereken diğer bilgilere bir göz atalım. Geçiş metalleri olarak yer alan altın, katı bir şekilde bulunuyor. Santimetreküp başına 19,3 gram yoğunluğa sahip olan bu element, sıvı halde 17,31 gram yoğunluk ile karşımıza çıkıyor. 1.064,18 °C’de eriyen altın oda sıcaklığında rahatlıkla tutulabilir. Altın, parlak görünümünü bozmamasıyla ve paslanmaya karşı dayanıklı olmasıyla birlikte insanların da zaman zaman taktığı bir mücevher olarak yer alıyor.
Biraz da altının tarihine girmek istiyoruz. Tarihteki kayıtlar incelendiğinde altının milattan önce 3200 yıllarında darphanede altın çubuk şeklinde kullanıldığı tespit ediliyor. Eşit uzunlukta bulunan altın çubuklar para amacıyla kullanılıyor. Amerika kıtasında Aztek ve İnka uygarlıklarının altın kullandıklarını açıklayan kaynaklar, Peru’da da milattan önce 2000 yılına ait bazı eşyaların bulunduğunu belirtiyor. Milattan önce 550 yılında Lidya’nın altını para şeklinde basmasıyla birlikte ticaretin değeri daha da artmış bulunuyor. Lidyalıların başlattığı yeni dönem ile birlikte artık altın önemine önem katmaya başladı.
“Altın neden değerli?” sorusuna cevap vermenin vakti geldi. Altının değerli olmasının sebeplerinden birisi dünyada az bulunuyor oluşu. Eğer bir nesne az sayıda var ise o nesne çok değerli olur. Eğer nesnenin sayısı artar ise değeri düşer. Bunu şu şekilde bir örnekle de açıklayabiliriz. Arz düşük, talep yüksek olunca fiyatlar yükselir çünkü ürün az olduğu ve talebe yetişilemediği için ürünün değeri artmaya başlar. Altının değerli bir mücevher olmasının bir diğer nedeni ise yüksek bir talep görüyor olması. Altın, doğada az bulunmasının yanı sıra özellikle borsada kullanılan bir element. Bu da altının daha değerli olmasını sağlıyor. Bir şey hem az hem de kullanılan bir ürün olunca onun değeri daha çok artar.
Ülkemizde altın fiyatlarının neden arttığı ile ilgili bir açıklama yapmak gerekiyor. Altın, hem döviz kuruna göre hem de dünya genelindeki fiyatlandırmaya göre değişiyor. Dünyada dolara endeksli olan altın, eğer değer kazanırsa ülkemizde de artıyor. Örneğin 1979 yılında altın 200 doların üzerindeydi. Sonrasında yükselişe geçse de 2000’li yıllarda tekrardan 300 doların altına düştü. 2001 yılından sonra kademeli bir şekilde yükselen altın 2012 yılında 1.800 doların üzerine çıktı. 2020 yılında ise 2.000 doların üzerini gördü.